Osho - Hạnh phúc tại tâm
Lời giới thiệu
Con
người càng đau khổ thì càng khát khao hạnh phúc. Hạnh phúc là những cảm nhận
huyền diệu từ phía bên kia của khổ đau. Hạnh phúc cũng là cảm nhận chân thật và
sâu sắc của tâm hồn trước gánh nặng cuộc đời.
Nhà
triết học hiện đại Osho, thiền sư Osho, đạo sư Osho, luận sư Osho, nhà sáng tạo
Osho, hay đơn giản là… Osho, dã không ngừng rao giảng (hay trò chuyện) cho
người nghe cùng thời và người đọc của mọi thời về bản chất của niềm vui sống.
Suốt 35 năm, tư tưởng của ông bay khắp mọi nơi trên thế giới bằng con đường
truyền bá của những môn đệ thầm lặng, bất chấp những đánh giá khắt khe và đầy
“hoang mang” về tinh thần triết học mãnh liệt của ông. Tác phẩm Hạnh phúc tại
tâm (JOY: The Happiness That Comes from Within) mà bạn dang cầm trên tay cũng
là một trong số những tâm tình thánh thiện dó.
Osho
từng nói sứ mạng của ông là tạo điều kiện cho việc ra đời một thế giới của
những con người ưu tú. Ông thường mô tả loài người mới này với tên gọi
“Zorba-Phật” – những con người có thể vui sống giữa trần gian mà vẫn an tịnh
khoan hòa như Đức Phật vĩ đại. Sợi chỉ dỏ xuyên suốt tác phẩm của Osho là cái
nhìn chứa đựng sự thông thái vĩnh hằng của phương Đông kết hợp với những tiềm
năng vô tận từ khoa học công nghệ phương Tây.
Những
mẩu chuyện hài hước, những ngụ ngôn triết học, những tâm sự đầy trải nghiệm cá
nhân, những đúc kết hiền minh… về hạnh phúc chân thật là tất cả những gì mà
Osho dành cho người lắng nghe ông. Toàn bộ các chương mục trong cuốn sách này
tập trung vào bản chất của đời sống và khả năng hạnh phúc của con người.
Hạnh
phúc là trở về với chính mình. Mệnh dề ngắn gọn này có vẻ chỉ đơn giản trong
cấu trúc ngữ pháp hoặc chuỗi âm tiết; nó thực sự là một mệnh dề khắc nghiệt
nhất trong hành trình sống của mỗi chúng ta. Cuộc trở về này, theo Osho, là sự
hồi sinh phần trong trẻo và tự nhiên nhất của năng lượng, là khả năng nhận biết
và yêu mến Sự thật. Trong lập luận của Osho, tôn giáo cũng không đủ chỗ cho
mệnh dề ấy dược sinh sôi.
Là
một giáo sư triết học, một đạo sư có khuynh hướng dẫn dắt tâm linh, Osho đã
tổng hợp và đưa vào những bài thuyết giảng của mình ánh sáng của nhiều tôn giáo
như Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Jain giáo, Ấn Độ giáo,… Ông cũng không ngần
ngại nói đến nỗi ám ảnh tối tăm của niềm tin không tự chủ của nhiều tín đồ khi
trở thành kẻ cuồng tín. Tràn ngập trong mỗi lời nói của Osho là bóng dáng và
chiều sâu của các bộ Kinh Phật, Kinh Thánh và suối nguồn tâm linh Ấn Độ. Mẫu
hình Zorba-Phật mà Osho dề xướng có thể xem như một “phát kiến” mãnh liệt về
nhân cách con người – một kiểu nhân cách hội tụ gần hết phẩm chất của các… giáo
chủ như Đức Thích Ca, Đức Chúa Jesus, những hiền nhân phóng khoáng và những tâm
hồn thành thật, tự do trước mọi ràng buộc nhàm chán và nhẫn tâm của xã hội.
Nhưng cơ chế để tạo thành nhân cách Zorba ấy, theo Osho, lại không phải là con
đường “dạy dỗ” đầy áp đặt cùng với những kiến thức luôn có nguy cơ bóp méo khả
năng sống tự do bình thản của con người. Trái lại, càng buông xả, càng hồn
nhiên, con người càng có điều kiện trở lại chính mình và sống hòa bình với thế
giới, yên ổn hài hòa trong nội tâm.
Hạnh
phúc trong tập sách này không được định nghĩa, không có lý thuyết. Mỗi câu
chuyện Osho kể với chúng ta đều giống như một thứ nước cất được tinh lọc từ một
tâm hồn rất đỗi hiền minh, giàu yêu thương và trắc ẩn. Những kiến giải “bất thường”
của Osho về hạnh phúc, trước khi thuyết phục chúng ta, đều kỳ lạ và đầy thách
thức, dù chúng luôn bắt đầu từ những câu nói tưởng chừng đã cũ:
Hạnh
phúc là niềm vui từ bên trong. Nó không đến từ sự tìm kiếm và đòi hỏi.
Hạnh
phúc là biết thưởng thức sự sống của bản thân mình.
Hạnh
phúc là biết yêu thương chân thành người khác và thế giới quanh ta.
Hạnh
phúc không bao giờ đến với người không tự biết mình. Hạnh phúc gắn với tự do.
Hạnh
phúc là một trò chơi thiêng liêng.
Osho
đã lên tiếng từ rất sâu trong tâm hồn chúng ta, rằng niềm vui sống sẽ hóa giải
tất cả chứ không phải con người phải làm tất cả để có được niềm vui. Khước từ
đau khổ cũng không phải là con đường của niềm vui sống. Chịu đựng nó và khóc
than cho nó càng không giúp ta có được một tình yêu hài hòa với cuộc đời. Osho
khuyến khích chúng ta chăm sóc nỗi đau khổ của bản thân, đối diện với nỗi đau
ấy và vượt qua nó.
Tác
phẩm của Osho ra đời bằng con đường ghi chép của các môn đệ, chuyển thể sách in
từ băng ghi âm, ghi hình. Nhưng lời thầm thì của ông trong mỗi chúng ta thì
không thể ghi chép. Đó là bài thơ vĩnh cửu về sự tha thứ và niềm vui sống. Osho
không tự làm sai lời mình bằng cách khuyên nhủ chúng ta nên thế này hay phải
thế khác. Những thông điệp của ông là dấu hiệu của một vĩ nhân sông Hằng đã
sống và thực hành niềm vui sống ấy cho đến phút cuối cùng:
“Hạnh
phúc bao xung quanh ta một cách tự nhiên như không khí, như bầu trời. Hạnh phúc
không phải là thứ phải di tìm; nó là chất liệu của vũ trụ bao la. Hãy thưởng
thức nguồn năng lượng tuyệt vời ấy. Bạn phải nhìn thẳng vào nó, đối diện trực
tiếp với nó. Chỉ cần lơ đãng mong cầu hão huyền, bạn sẽ lập tức đánh mất nó (…)
Tình yêu cuộc sống sẽ lan tỏa trong tâm hồn bạn. Mặc cho thời gian trôi di,
tình yêu ấy vẫn tồn tại. Điều mà bạn đạt được là sự sâu sắc toàn diện. Và hoa
sẽ nở, bài hát sẽ ngân vang…”.
Tiến
sĩ Lê Thị Thanh Tâm
Xem tiếp Lời nói đầu– Quay về Mục lục