Osho
- Thân Thiết
Chương
1: Điều quan trọng trước hết: ABC về thân thiết
Mọi người
đang tìm kiếm thiền, lời cầu nguyện, cách hiện hữu mới. Nhưng tìm kiếm sâu sắc
hơn, và tìm kiếm cơ bản hơn, là làm sao lại được bắt rễ vào trong sự tồn tại. Gọi
nó là thiền, gọi nó là lời cầu nguyện, hay bất kì cái gì bạn muốn, nhưng điều bản
chất là làm sao được bắt rễ vào trong sự tồn tại. Chúng ta đã trở thành cây bị
bật rễ - và không ai khác chịu trách nhiệm ngoại trừ chúng ta, với ý tưởng ngu
xuẩn riêng của mình về chinh phục tự nhiên.
Chúng ta là bộ
phận của tự nhiên - làm sao bộ phận có thể chinh phục được toàn thể? Làm bạn với
nó, yêu nó, tin cậy nó, và dần dần, dần dần trong tình bạn đó, trong tình yêu
đó, trong tin cậy đó, thân thiết nảy sinh; bạn tới gần hơn. Tự nhiên tới gần bạn
hơn, và tự nhiên bắt đầu hiển lộ các bí mật của nó. Bí mật tối thượng của nó là
tính thượng đế. Điều đó được lộ ra chỉ cho những người thực sự là bạn của sự tồn
tại.
Bắt đầu tại
chỗ bạn đang vậy
Cuộc sống là
tìm kiếm - tìm kiếm thường xuyên, tìm kiếm tuyệt vọng, tìm kiếm vô vọng, tìm kiếm
cái gì đó người ta không biết là cái gì. Có thôi thúc sâu sắc để tìm kiếm,
nhưng người ta không biết điều mình đang đi tìm. Và có trạng thái nào đó của
tâm trí mà trong đó bất kì điều gì bạn có cũng đều sẽ không cho bạn thoả mãn
nào. Thất vọng dường như là định mệnh của nhân loại bởi vì bất kì điều gì bạn
có được đều trở thành vô nghĩa vào chính khoảnh khắc bạn có nó. Bạn lại bắt đầu
tìm kiếm.
Tìm kiếm tiếp
tục dù bạn có được cái gì đó hay không. Dường như chẳng liên quan gì - điều bạn
có, điều bạn không có, tìm kiếm đằng nào cũng vẫn tiếp tục. Người nghèo tìm kiếm,
người giầu tìm kiếm, người ốm tìm kiếm, người khoẻ tìm kiếm, người đương quyền
tìm kiếm, người không có quyền tìm kiếm, người ngu tìm kiếm, người khôn tìm kiếm
- và không ai biết đích xác tìm cái gì.
Chính tìm kiếm
này - nó là gì và tại sao nó có đó - phải được hiểu. Dường như là có lỗ hổng
trong con người, trong tâm trí con người. Trong chính cấu trúc của tâm thức con
người dường như có lỗ thủng, một lỗ đen. Bạn ném mọi thứ vào nó, và chúng cứ biến
mất. Chẳng cái gì dường như làm cho nó đầy, chẳng cái gì dường như giúp hướng tới
hoàn thành. Đó là tìm kiếm rất háo hức. Bạn tìm nó trong thế giới này, bạn tìm
nó trong thế giới kia. Đôi khi bạn tìm nó trong tiền bạc, trong quyền lực,
trong danh vọng, và đôi khi bạn tìm nó trong Thượng đế, phúc lạc, tình yêu, thiền,
lời cầu nguyện - nhưng tìm kiếm tiếp tục. Dường như là con người phát sốt với
tìm kiếm.
Tìm kiếm
không cho phép bạn ở đây và bây giờ bởi vì tìm kiếm bao giờ cũng dẫn bạn đi tới
đâu đó khác. Tìm kiếm là phóng chiếu, tìm kiếm là ham muốn, ý tưởng rằng chỗ
nào đó khác là điều được cần tới - rằng nó tồn tại, nhưng nó tồn tại ở đâu đó
khác, không ở đây nơi bạn đang ở. Nó chắc chắn tồn tại nhưng không trong khoảnh
khắc này của thời gian - không bây giờ, mà lúc nào đó khác. Nó tồn tại đấy, ở
lúc khác, không bao giờ bây giờ. Nó cứ mè nheo bạn, nó cứ lôi kéo bạn, xô đẩy bạn.
Nó cứ ném bạn vào điên khùng ngày một nhiều hơn; nó đưa bạn tới phát rồ. Và nó
chẳng bao giờ hoàn thành.
Tôi đã nghe về
một nhà nữ huyền môn Sufi rất vĩ đại, Rabia al-Adawia:
Một buổi tối,
khi mặt trời đã lặn, và có chút ánh sáng còn rơi rớt lại trên đường, mọi người
thấy bà ấy ngồi trên đường tìm kiếm cái gì đó. Bà ấy là một bà già, mắt bà ấy
đã kém, và thật khó cho bà ấy nhìn thấy. Cho nên hàng xóm tới giúp bà ấy. Họ hỏi,
"Bà đang tìm gì thế?"
Rabia nói,
"Câu hỏi đó không liên quan. Tôi đang tìm kiếm - nếu các ông bà có thể
giúp được thì giúp."
Họ cười và
nói, "Rabia, bà có điên không đấy? Bà nói câu hỏi của chúng tôi không liên
quan, nhưng nếu chúng tôi không biết bà đang tìm gì, làm sao chúng tôi có thể
giúp được?"
Rabia nói,
"Thôi được - chỉ để thoả mãn các ông bà - tôi đang tìm kim. Tôi đánh mất
kim." Họ bắt đầu giúp bà ấy nhưng ngay lập tức trở nên nhận biết về sự kiện
là đường rất lớn, mà kim lại là thứ rất tí hon.
Thế là họ hỏi
Rabia, "Bà nói hộ bà đánh mất nó ở đâu - chỗ đích xác, chính xác - bằng
không thì khó. Đường thì lớn, và chúng tôi có thể cứ tìm và tìm mãi mãi. Bà đã
đánh mất nó ở đâu?"
Rabia nói,
"Các ông bà lại hỏi câu hỏi không liên quan. Làm sao điều đó lại liên quan
tới tìm kiếm của ta?"
Họ dừng lại
và nói, "Bà chắc chắn dở hơi rồi!"
Rabia nói,
"Được rồi - chỉ để thoả mãn các ông bà - ta đã đánh mất nó ở nhà ta."
Họ hỏi,
"Thế sao bà lại tìm ở đây?"
Và Rabia
tương truyền đã nói, "Bởi vì ở đây mới có ánh sáng, và không có ánh sáng
bên trong."
Chuyện ngụ
ngôn này là rất có ý nghĩa. Bạn đã bao giờ tự hỏi bản thân mình bạn đang tìm kiếm
cái gì không? Bạn đã bao giờ làm nó thành vấn đề thiền sâu sắc để biết bạn đang
tìm cái gì không? Không. Ngay cả trong những khoảnh khắc mông lung nào đó, những
khoảnh khắc mơ, bạn có ý niệm mơ hồ về điều bạn đang tìm kiếm, nó chưa bao giờ
chính xác, nó chưa bao giờ đích xác. Bạn còn chưa xác định ra nó.
Nếu bạn cố gắng
xác định nó, nó càng được xác định, bạn sẽ càng cảm thấy rằng không có nhu cầu
tìm kiếm nó. Tìm kiếm có thể tiếp tục chỉ trong trạng thái mơ hồ, trong trạng
thái mơ; khi mọi sự không rõ ràng, bạn đơn giản cứ đi tìm, bị lôi kéo bởi thôi
thúc bên trong nào đó, bị xô đẩy bởi khẩn thiết bên trong nào đó. Một điều bạn
có biết: Bạn cần tìm kiếm. Đây là nhu cầu bên trong. Nhưng bạn không biết bạn
đang tìm cái gì. Và chừng nào bạn còn chưa biết điều mình đang tìm kiếm, làm
sao bạn có thể tìm thấy nó?
Nó là mơ hồ -
bạn nghĩ chìa khoá là tiền bạc, quyền lực, danh vọng, kính trọng. Nhưng thế rồi
bạn thấy những người đáng kính, những người có quyền, và họ cũng tìm kiếm. Thế
rồi bạn nhìn những người cực kì giầu có, và họ cũng tìm kiếm; tới chính tận
cùng cuộc đời mình, họ vẫn tìm kiếm. Giầu thế cũng chẳng ích gì, quyền lực chẳng
ích gì. Tìm kiếm vẫn tiếp tục mặc cho điều bạn có.
Tìm kiếm phải
vì cái gì đó khác. Những cái tên này, những cái nhãn này - tiền bạc, quyền lực,
danh vọng - những điều này chỉ thoả mãn tâm trí bạn. Chúng chỉ giúp cho bạn cảm
thấy rằng mình đang tìm kiếm cái gì đó. Cái gì đó đấy vẫn chưa được xác định, một
cảm giác rất mơ hồ.
Điều đầu tiên
đối với người tìm kiếm thực - đối với người tìm kiếm đã trở nên có chút ít tỉnh
táo - là xác định tìm kiếm, là hình thành một khái niệm rõ ràng về nó là gì, là
mang nó ra khỏi ý thức mơ, là đương đầu với nó trong tỉnh táo sâu sắc, là nhìn
vào trong nó một cách trực tiếp; là đối diện với nó. Ngay lập tức biến đổi bắt
đầu xảy ra. Nếu bạn bắt đầu xác định tìm kiếm của mình, bạn sẽ bắt đầu mất đi mối
quan tâm trong tìm kiếm. Nó càng trở nên được xác định, nó càng ít có đó. Một
khi nó được biết rõ ràng nó là gì, bỗng nhiên nó biến mất. Nó tồn tại chỉ khi bạn
không chú ý.
Để điều đó được
nhắc lại: Tìm kiếm tồn tại chỉ khi bạn ngủ. Tìm kiếm tồn tại chỉ khi bạn không
nhận biết; tìm kiếm tồn tại chỉ trong vô nhận biết của bạn. Vô nhận biết tạo ra
tìm kiếm.
Vâng, Rabia
là đúng. Bên trong không có ánh sáng - và vì không có ánh sáng và không ý thức
bên trong, tất nhiên bạn cứ tìm ở bên ngoài bởi vì bên ngoài dường như rõ ràng
hơn.
Giác quan
chúng ta tất cả đều hướng ngoại. Mắt mở hướng ra ngoài, tay chuyển động, duỗi
ra ngoài, chân di chuyển ở bên ngoài, tai nghe tiếng động bên ngoài, nghe âm
thanh. Bất kì cái gì sẵn có cho bạn tất cả đều mở ra bên ngoài; tất cả năm giác
quan đều đi vào theo cách hướng ngoại. Bạn bắt đầu tìm kiếm ở đó - chỗ bạn thấy,
cảm, chạm. Ánh sáng của các giác quan rơi ra bên ngoài, và người tìm kiếm là ở
bên trong.
Phân loại này
phải được hiểu. Người tìm kiếm là ở bên trong - nhưng bởi vì ánh sáng là ở bên
ngoài, người tìm kiếm bắt đầu đi vào theo cách tham vọng, cố gắng tìm ra cái gì
đó ở bên ngoài sẽ đáp ứng. Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra cả. Nó chưa bao giờ
xảy ra. Nó không thể xảy ra được theo bản tính của mọi sự bởi vì chừng nào bạn
còn chưa thăm dò người tìm kiếm, tất cả tìm kiếm của bạn đều vô nghĩa. Chừng
nào bạn còn chưa đi tới biết mình là ai, tất cả những điều bạn tìm kiếm đều vô
tích sự bởi vì bạn không biết người tìm kiếm. Không biết người tìm kiếm, làm
sao bạn có thể đi vào chiều đúng được, vào hướng đúng được? Điều đó là không thể
được. Điều đầu tiên này phải được xem xét trước tiên.
Cho nên hai
điều này là rất quan trọng: Thứ nhất, làm tuyệt đối rõ ràng cho bạn đối tượng của
bạn là gì. Đừng loạng choạng trong bóng tối. Tập trung chú ý của mình vào đối
tượng này: Bạn đang thực sự tìm kiếm cái gì? Bởi vì thỉnh thoảng bạn muốn cái
này, và bạn cứ đi tìm cái gì đó khác, cho nên cho dù bạn thành công bạn sẽ
không được thoả mãn. Bạn đã thấy những người thành công chưa? Bạn có thể tìm thấy
thất bại nào lớn hơn ở bất kì đâu khác không? Bạn đã nghe câu ngạn ngữ rằng
thành công này dẫn tới thành công khác. Điều đó tuyệt đối sai. Tôi muốn nói cho
bạn, không cái gì thất bại như thành công. Câu ngạn ngữ này phải đã do người
ngu phát minh ra. Tôi nhắc lại: Không cái gì thất bại như thành công.
Người ta nói
về Alexander Đại đế rằng ngày ông ấy trở thành người chinh phục thế giới, ông ấy
đóng cửa phòng lại và bắt đầu khóc. Tôi không biết liệu điều đó có thực xảy ra
không, nhưng nếu ông ấy mà có chút ít thông minh, điều đó phải đã xảy ra. Các
tướng lĩnh của ông ấy rất bối rối:
Điều gì đã xảy
ra? Họ chưa bao giờ thấy Alexander khóc cả. Ông ấy không phải là kiểu người đó;
ông ấy là chiến binh vĩ đại. Họ đã thấy ông ấy trong khó khăn lớn, trong những
tình huống mà mạng sống cực kì nguy hiểm, nơi cái chết gần như chắc chắn xảy
ra, và họ thậm chí không thấy nước mắt nào trong mắt ông ấy. Họ chưa bao giờ thấy
ông ấy trong bất kì khoảnh khắc thất vọng, vô vọng nào. Điều gì đã xảy ra bây
giờ... khi ông ấy thành công, khi ông ấy là người chinh phục thế giới?
Họ gõ cửa
phòng, họ đi vào, và họ hỏi, "Điều gì xảy ra cho bệ hạ vậy? Sao bệ hạ khóc
như đứa trẻ?"
Ông ấy nói,
'Bởi vì ta đã thành công, ta biết nó đã là thất bại. Bây giờ ta biết rằng ta đứng
đích xác ở cùng chỗ như ta vẫn đứng khi ta bắt đầu cái vô nghĩa của việc chinh
phục thế giới này.Và điểm này trở nên rõ ràng cho ta bây giờ bởi vì không có thế
giới khác để chinh phục; bằng không, ta có thể vẫn còn trên cuộc hành trình, ta
có thể đã bắt đầu chinh phục thế giới khác. Bây giờ không có thế giới khác để
chinh phục, bây giờ không có gì khác để làm - và bỗng nhiên ta bị ném về bản
thân mình."
Người thành
công bao giờ cũng bị ném về bản thân mình lúc cuối cùng, và thế thì người đó chịu
đựng hành hạ của địa ngục bởi vì người đó đã phí hoài toàn thể cuộc đời mình.
Người đó đã tìm kiếm và tìm kiếm, người đó là đánh cược mọi thứ mình có. Bây giờ
người đó thành công, và trái tim người đó trống rỗng, và linh hồn người đó vô
nghĩa, và không có hương thơm, không có phúc lành.
Cho nên điều
đầu tiên là biết đích xác bạn đang tìm gì. Tôi nhấn mạnh vào điều đó - bởi vì bạn
càng tập trung mắt vào đối tượng của tìm kiếm của mình, đối tượng đó càng bắt đầu
biến mất. Khi mắt bạn tuyệt đối cố định, bỗng nhiên chẳng có gì để tìm cả; ngay
lập tức mắt bạn bắt đầu quay hướng về bản thân mình. Khi không có đối tượng cho
tìm kiếm, khi mọi đối tượng đã biến mất, có trống rỗng. Trong trống rỗng đó là
việc chuyển đổi, việc quay vào trong. Bạn bỗng nhiên bắt đầu nhìn vào bản thân
mình. Bây giờ chẳng có gì để tìm kiếm, và ham muốn mới nảy sinh để biết người
tìm kiếm này.
Nếu có cái gì
đó để tìm kiếm, bạn là phàm nhân. Nếu không có gì để tìm kiếm, và câu hỏi
"Ai là người tìm kiếm này?" đã trở thành quan trọng cho bạn, thế thì
bạn là người tôn giáo. Đây là cách tôi xác định tính chất phàm tục và tôn giáo.
Nếu bạn vẫn đang tìm kiếm cái gì đó - có thể trong kiếp sống khác, ở bờ bên
kia, trên cõi trời, trên thiên đường, điều đó cũng chẳng khác biệt gì - bạn vẫn
là phàm nhân. Nếu mọi tìm kiếm đã dừng lại và bạn bỗng nhiên trở nên nhận biết
rằng bây giờ chỉ có một điều cần biết - "Ai là người tìm kiếm này trong
tôi? Năng lượng này là cái gì mà muốn tìm kiếm? Tôi là ai?" - thế thì có
biến đổi. Tất cả các giá trị đột nhiên thay đổi. Bạn bắt đầu đi vào bên trong.
Thế thì Rabia không còn ngồi trên đường tìm kim bị mất đâu đó trong bóng tối của
linh hồn bên trong riêng của bà ấy.
Một khi bạn
đã bắt đầu đi vào trong... Lúc ban đầu nó rất tối - Rabia là đúng, nó rất, rất
tối. Bởi vì trong nhiều kiếp sống bạn chưa bao giờ ở bên trong, mắt bạn đã bị hội
tụ vào thế giới bên ngoài. Bạn đã theo dõi điều đó chưa? Đã quan sát chưa? Đôi
khi bạn đi từ ngoài đường, khi trời nắng chói chang và mặt trời nóng bỏng và có
ánh sáng chói lọi, khi bạn đột nhiên đi vào trong phòng hay đi vào trong nhà trời
rất tối - bởi vì mắt đã hội tụ quá nhiều vào ánh sáng bên ngoài. Khi có quá nhiều
ánh sáng, con ngươi co lại. Trong bóng tối con ngươi phải thảnh thơi; độ mở con
ngươi cần lớn hơn trong bóng tối. Trong ánh sáng, con ngươi nhỏ hơn là đủ. Đó
là cách máy ảnh hoạt động, và đó là cách mắt bạn hoạt động; máy ảnh đã được
phát minh cùng chiều hướng của mắt người.
Cho nên khi bạn
bỗng nhiên đi vào từ bên ngoài, nhà bạn có vẻ như tối. Nhưng nếu bạn ngồi thêm
chút ít, dần dần bóng tối biến mất. Có nhiều ánh sáng hơn; mắt bạn đang điều chỉnh.
Trong nhiều kiếp sống bạn đã từng ở bên ngoài trong mặt trời nóng, trong thế giới,
cho nên khi bạn đi vào bản thân mình, bạn đã hoàn toàn quên mất cách đi vào và
cách điều chỉnh mắt mình. Thiền không là gì ngoài việc điều chỉnh lại tầm nhìn
của bạn, điều chỉnh lại khả năng nhìn của bạn, của mắt bạn.
Ở Ấn Độ đó là
điều được gọi là con mắt thứ ba của bạn. Nó không phải là con mắt thực ở đâu
đó, nó là việc điều chỉnh lại, điều chỉnh lại toàn bộ tầm nhìn của bạn. Dần dần
bóng tối không còn tối nữa. Ánh sáng tinh tế, tràn ngập bắt đầu được cảm thấy.
Và nếu bạn cứ nhìn vào bên trong - điều đó cần thời gian - dần dần, từ từ bạn bắt
đầu cảm thấy ánh sáng đẹp bên trong. Nó không phải là ánh sáng chói chang như mặt
trời; nó giống như mặt trăng hơn. Nó không chói loà, nó không chói lọi, nó rất
mát mẻ. Nó không nóng, nó rất từ bi, nó rất mềm mại, nó là tác động dịu dàng.
Từ từ, khi bạn
đã điều chỉnh tới ánh sáng bên trong này, bạn sẽ thấy rằng bạn ở chính cội nguồn.
Người tìm kiếm là cái được tìm. Thế thì bạn sẽ thấy rằng kho báu là ở bên trong
bạn, và toàn thể vấn đề đã là ở chỗ bạn đã tìm kiếm nó ở bên ngoài. Bạn đã tìm
kiếm nó ở đâu đó bên ngoài, và nó bao giờ cũng ở bên trong bạn rồi. Nó bao giờ
cũng ở đây bên trong bạn. Bạn đã tìm kiếm theo hướng sai, có vậy thôi.
Mọi thứ đều sẵn
có cho bạn cũng như nó sẵn có cho bất kì ai khác, cũng như nó sẵn có cho vị Phật,
cho một Baal-Shem, cho một Moses, cho một Muhammad. Nó sẵn có cho bạn, chỉ mỗi
điều bạn nhìn sai hướng. Khi có liên quan tới kho báu, bạn không nghèo hơn Phật
hay Muhammad - không, Thượng đế chưa bao giờ tạo ra người nghèo. Điều đó không
xảy ra - nó không thể xảy ra được bởi vì Thượng đế tạo ra bạn từ giầu có của
ngài. Làm sao Thượng đế tạo ra con người nghèo được? Bạn là sự tuôn tràn của
ngài, bạn là một phần của sự tồn tại. Làm sao bạn có thể nghèo được? Bạn giầu,
giầu vô hạn - giầu như bản thân tự nhiên.
Nhưng bạn
đang nhìn theo hướng sai. Hướng đó là sai. Đó là lí do tại sao bạn cứ bỏ lỡ. Và
không phải là bạn sẽ không thành công trong cuộc sống đâu - bạn có thể thành
công. Nhưng dầu vậy bạn vẫn sẽ là thất bại. Không cái gì sẽ thoả mãn bạn bởi vì
không cái gì có thể được đạt tới trong thế giới bên ngoài mà có thể so sánh được
với kho báu bên trong, với ánh sáng bên trong, với phúc lạc bên trong.
Tự biết mình
là có thể chỉ trong sự một mình sâu sắc. Thông thường bất kì cái gì chúng ta biết
về bản thân mình cũng đều là ý kiến của người khác. Họ nói, "Bạn là người
tốt" và chúng ta nghĩ chúng ta là người tốt. Họ nói, "Bạn đẹp"
và chúng ta nghĩ chúng ta đẹp. Họ nói, "Bạn không tốt" hay "Bạn
xấu" ... bất kì điều gì mọi người nói về chúng ta, chúng ta cứ thu thập lấy.
Điều đó trở thành sự tự đồng nhất của chúng ta. Nó cực kì giả dối bởi vì chẳng
ai khác có thể biết được bạn - không ai có thể biết được bạn ngoại trừ bạn, bản
thân bạn. Họ biết chỉ các khía cạnh, và những khía cạnh đó là rất bề ngoài. Họ
biết chỉ những tâm trạng thoáng chốc; họ không thể thấm nhuần được trung tâm của
bạn. Thậm chí người yêu của bạn cũng không thể thấm được vào chính cốt lõi của
bản thể bạn. Ở đó bạn hoàn toàn một mình, và chỉ ở đó bạn mới đi tới biết mình
là ai.
Mọi người sống
cả đời mình cứ tin vào điều người khác nói, phụ thuộc vào người khác. Đó là lí
do tại sao mọi người rất sợ ý kiến của người khác. Nếu họ nghĩ bạn là xấu, bạn
trở thành xấu. Nếu họ kết án bạn, bạn bắt đầu kết án bản thân mình. Nếu họ nói
rằng bạn là tội đồ, bạn bắt đầu cảm thấy mặc cảm tội lỗi. Bởi vì bạn đã phụ thuộc
vào ý kiến của họ, bạn phải liên tục tuân theo các ý kiến của họ. Điều này tạo
ra sự nô lệ, sự nô lệ rất tinh vi. Nếu bạn muốn được biết tới là người tốt, xứng
đáng, đẹp, thông minh, thế thì bạn phải nhân nhượng, bạn phải thoả hiệp liên tục
với những người bạn đang phụ thuộc vào.
Và vấn đề
khác nảy sinh. Bởi vì có nhiều người thế, họ cứ nhồi nhét vào tâm trí bạn bằng
các kiểu ý kiến khác nhau - các ý kiến xung đột nữa. Ý kiến này mâu thuẫn với ý
kiến khác; do đó lẫn lộn lớn nảy sinh bên trong bạn. Người này nói bạn rất
thông minh, người khác nói bạn ngu xuẩn. Quyết định sao đây? Thế là bạn bị phân
chia. Bạn trở nên nghi ngờ về bản thân mình, về bạn là ai... do dự ngập ngừng.
Và độ phức tạp là rất lớn bởi vì có cả nghìn người quanh bạn.
Bạn đi tới tiếp
xúc với nhiều người thế, và mọi người đều nhồi nhét ý tưởng của họ vào tâm trí
bạn. Và không ai biết bạn cả - thậm chí bạn cũng chẳng biết tới bản thân mình -
cho nên tất cả thu thập này đều trở thành bị lộn xộn bên trong. Đây là trạng
thái điên khùng. Bạn có nhiều tiếng nói bên trong mình.
Bất kì khi
nào bạn hỏi mình là ai, nhiều câu trả lời sẽ tới. Câu trả lời nào đó sẽ là của
mẹ bạn, câu nào đó là của bố bạn, câu nào đó là của thầy giáo bạn, vân vân và
vân vân. Và không thể nào quyết định được cái nào là câu trả lời đúng. Làm sao
quyết định được? Tiêu chuẩn là gì? Đây là chỗ con người bị lạc. Đây là tự dốt
nát.
Nhưng bởi vì
bạn phụ thuộc vào người khác, bạn sợ đi vào một mình - bởi vì khoảnh khắc bạn bắt
đầu đi vào một mình, bạn bắt đầu trở nên rất sợ đánh mất bản thân mình. Bạn
không có bản thân mình ngay chỗ đầu tiên, nhưng bất kì cái ta nào bạn đã tạo ra
từ ý kiến của người khác sẽ sẽ phải bị bỏ lại sau. Do đó, người ta rất sợ đi
vào trong. Bạn càng đi vào sâu hơn, bạn càng ít biết mình là ai. Cho nên trong
thực tế khi bạn đi tới tự biết mình, trước khi điều đó xảy ra bạn sẽ phải vứt bỏ
mọi ý tưởng về cái ta. Sẽ có lỗ hổng; sẽ có một loại cái không. Bạn sẽ trở
thành vô thực thể. Bạn sẽ hoàn toàn mất hút bởi vì tất cả những cái bạn biết
không còn liên quan nữa, và cái có liên quan bạn chẳng biết gì cả.
Các nhà huyền
môn Ki tô giáo gọi điều này là "đêm tối của linh hồn." Nó phải được
vượt qua, và một khi bạn đã vượt qua nó, có bình minh. Mặt trời lên, và người
ta đi tới biết bản thân mình lần đầu tiên.. Tia sáng đầu tiên của mặt trời, và
tất cả đều được hoàn thành. Tiếng hót đầu tiên của chim chóc vào buổi sáng, và
tất đều được đạt tới.
Đích thực
Tính chân thực
nghĩa là tính đích thực - là thực, không giả, không dùng mặt nạ. Bất kì cái gì
là khuôn mặt thực của bạn, biểu lộ nó ra với bất kì giá nào.
Nhớ lấy, điều
đó không có nghĩa là bạn phải lột mặt nạ người khác; nếu họ sung sướng với dối
trá của họ, đấy là họ quyết định chứ. Đừng đi và lột mặt nạ bất kì ai bởi vì
đây là cách mọi người nghĩ - họ nói họ phải chân thực, đích thực; họ ngụ ý họ
phải đi và lột trần mọi người bởi vì "Sao anh lại che giấu thân thể mình?
Quần áo là không cần thiết." Không. Xin nhớ: Chân thực với bản thân mình.
Bạn không cần cải tạo bất kì ai khác trên thế giới này. Nếu bạn có thể làm bản
thân mình trưởng thành, điều đó là đủ rồi. Đừng là người cải cách, và đừng cố gắng
dạy người khác, và đừng cố gắng thay đổi người khác. Nếu bạn thay đổi, thế là đủ
về một thông điệp.
Đích thực
nghĩa là vẫn còn chân thực với bản thể riêng của bạn. Làm sao vẫn còn chân thực?
Ba điều cần phải nhớ. Một, đừng bao giờ nghe bất kì ai, điều họ bảo bạn phải
là. Bao giờ cũng lắng nghe tiếng nói bên trong của bạn, điều bạn muốn là; bằng
không cả đời bạn sẽ bị phí hoài. Mẹ bạn muốn bạn là kĩ sư, bố bạn muốn bạn là
bác sĩ, và bạn muốn là nhà thơ. Phải làm gì? Tất nhiên mẹ bạn đúng bởi vì là kĩ
sư thì kinh tế hơn, có ích về tài chính hơn. Bố bạn cũng đúng; là bác sĩ là món
hàng tốt trên thị trường, nó có giá trị thị trường. Nhà thơ sao? Bạn có điên
không đấy? Bạn có dở hơi không đấy? Nhà thơ là những người đáng ghét. Chẳng ai
muốn họ. Không có nhu cầu về họ; thế giới có thể tồn tại mà không có thơ ca - sẽ
chẳng có rắc rối gì bởi vì không có thơ ca. Thế giới không thể tồn tại nếu thiếu
kĩ sư; thế giới cần kĩ sư. Nếu bạn được cần tới, bạn có giá trị. Nếu bạn không
được cần tới, bạn không mang giá trị nào.
Nhưng nếu bạn
muốn là nhà thơ, cứ là nhà thơ đi. Bạn có thể là kẻ ăn xin - tốt. Bạn có thể
không trở nên rất giầu từ điều đó, nhưng đừng lo nghĩ về điều đó. Bởi vì nếu
không bạn có thể trở thành kĩ sư lớn, và bạn có thể kiếm được nhiều tiền, nhưng
bạn sẽ không bao giờ có sự hoàn thành nào. Bạn bao giờ cũng là kẻ khao khát; bản
thể bên trong của bạn sẽ khao khát là nhà thơ.
Tôi đã nghe
nói rằng một nhà khoa học lớn, bác sĩ giải phẫu được giải thưởng Nobel, đã được
hỏi, "Khi giải thưởng Nobel được trao cho ông, ông trông không thật hạnh
phúc. Có chuyện gì vậy?" Ông ấy nói, "Tôi bao giờ cũng muốn mình là
vũ công. Tôi chưa hề muốn là bác sĩ giải phẫu ngay chỗ đầu tiên, và bây giờ
không chỉ tôi trở thành bác sĩ giải phẫu, tôi đã trở thành bác sĩ giải phẫu rất
thành công, và đây là gánh nặng. Tôi muốn chỉ là vũ công thôi, và tôi vẫn còn
là vũ công tồi - đó là nỗi đau của tôi, nỗi khổ của tôi. Bất kì khi nào tôi thấy
ai đó nhảy múa, tôi cảm thấy khổ thế, trong địa ngục thế. Tôi sẽ làm gì với giải
thưởng Nobel này? Nó không thể trở thành điệu vũ cho tôi; nó không thể cho tôi
điệu vũ được."
Nhớ lấy, chân
thực với tiếng nói bên trong của bạn. Nó có thể dẫn bạn vào nguy hiểm; thế thì
đi vào nguy hiểm, nhưng vẫn còn chân thực với tiếng nói bên trong. Thế thì có
khả năng là một ngày nào đó bạn sẽ đi tới trạng thái mà bạn có thể nhảy múa với
sự hoàn thành bên trong.
Bao giờ cũng
nhìn: Điều đầu tiên là bản thể bạn. Đừng cho phép người khác thao túng và kiểm
soát bạn - và họ là nhiều người; mọi người đều sẵn sàng kiểm soát bạn, mọi người
đều sẵn sàng thay đổi bạn, mọi người đều sẵn sàng cho bạn lời chỉ bảo mà bạn
không đòi hỏi. Mọi người đều cho bạn hướng dẫn về cuộc đời bạn. Hướng dẫn này tồn
tại bên trong bạn rồi, bạn mang bản kế hoạch tổng thể rồi.
Đích thực
nghĩa là chân thực với bản thân mình. Nó là hiện tượng rất, rất nguy hiểm; hiếm
người có thể làm được điều đó. Nhưng bất kì khi nào mọi người làm điều đó, họ đều
đạt tới. Họ đạt tới cái đẹp, sự duyên dáng, sự mãn nguyện tới mức bạn không thể
nào tưởng tượng nổi.
Lí do mọi người
trông thất vọng thế là ở chỗ không ai đã lắng nghe tiếng nói riêng của mình. Bạn
muốn cưới một cô gái, nhưng cô gái đó là người Mô ha mét giáo, còn bạn là
Brahmin Hindu, bố mẹ bạn sẽ không cho phép điều đó. Xã hội sẽ không chấp nhận
điều đó, điều đó là nguy hiểm. Cô gái nghèo còn bạn giầu. Cho nên bạn cưới người
đàn bà giầu, theo đẳng cấp Brahmin Hindu, điều được mọi người chấp nhận nhưng
trái tim bạn không chấp nhận. Cho nên bây giờ bạn sống cuộc sống xấu xí. Bây giờ
bạn đi tới gái mãi dâm - nhưng ngay cả gái mãi dâm cũng chẳng giúp được bạn; bạn
đã mãi dâm cả đời mình rồi. Bạn đã làm phí hoài cả đời mình rồi.
Bao giờ cũng
lắng nghe tiếng nói bên trong, và đừng nghe bất kì cái gì khác. Có cả nghìn lẻ
một cám dỗ quanh bạn bởi vì nhiều người đi bán rong các thứ của họ. Đó là một
siêu thị, một thế giới, và mọi người trong đó đều quan tâm tới việc bán các thứ
của mình cho bạn. Mọi người đều là người bán hàng. Nếu bạn nghe quá nhiều người
bán hàng, bạn sẽ phát điên. Đừng nghe ai cả. Nhắm mắt lại và lắng nghe tiếng
nói bên trong. Đó chính là tất cả thiền là gì, lắng nghe tiếng nói bên trong.
Đây là điều thứ nhất.
Thế rồi tới
điều thứ hai - chỉ nếu bạn đã hoàn thành xong điều thứ nhất thì điều thứ hai mới
trở thành có thể được - đừng bao giờ đeo mặt nạ. Nếu bạn giận, cứ giận. Điều đó
là mạo hiểm, nhưng đừng mỉm cười bởi vì đó là không thực. Bạn đã được dạy rằng
khi bạn giận, mỉm cười, nhưng thế thì nụ cười của bạn trở thành giả dối, mặt nạ
- chỉ là luyện tập môi và không gì khác. Trái tim đầy giận dữ, chất độc, còn
môi mỉm cười; bạn trở thành hiện tượng giả dối.
Thế rồi điều
khác cũng xảy ra: Khi bạn muốn mỉm cười, bạn không thể cười được. Toàn thể cơ
chế của bạn thành đảo lộn bởi vì khi bạn muốn giận bạn đã không giận; khi bạn
muốn ghét bạn đã không ghét. Bây giờ bạn muốn yêu; bỗng nhiên bạn thấy rằng cơ
chế này không vận hành. Bây giờ bạn muốn mỉm cười; bạn phải ép buộc nó. Thực sự,
trái tim bạn đầy nụ cười, và bạn muốn cười to, nhưng bạn không thể cười được.
Cái gì đó nghẹt lại trong tim, cái gì đó nghẹt lại trong họng. Nụ cười không tới,
hay cho dù nó tới, nó là nụ cười rất mờ nhạt và chết. Nó không làm cho bạn sung
sướng, bạn không bật ra cùng nó. Nó không phải là rạng ngời quanh bạn.
Khi bạn muốn
giận, cứ giận. Chẳng có gì sai trong giận cả. Nếu bạn muốn cười, cứ cười. Chẳng
có gì sai trong cười to cả. Dần dần bạn sẽ thấy rằng toàn thể hệ thống của bạn
đang vận hành. Khi nó vận hành, thực sự, nó có tiếng rù rù quanh nó. Cũng giống
như chiếc xe chạy rù rù khi mọi sự chạy tốt - người lái xe yêu chiếc xe đều biết
rằng bây giờ mọi sự đang hoạt động tốt. Có một đơn vị hữu cơ; cơ cấu này vận
hành tốt.
Bạn có thể thấy
điều đó - bất kì khi nào cơ cấu của một người vận hành tốt bạn đều có thể cảm
thấy tiếng rù rù quanh người đó. Người đó bước đi, nhưng bước đi của người đó
có điệu vũ trong nó. Người đó nói, nhưng lời người đó mang thơ ca tinh tế trong
chúng. Người đó nhìn bạn, và người đó thực sự nhìn; nó không phải là hờ hững,
nó thực sự nồng hậu. Khi người đó chạm vào bạn, người đó thực sự chạm vào bạn;
bạn có thể cảm thấy năng lượng của người đó đi vào trong thân thể bạn, luồng sống
được truyền qua... bởi vì cơ cấu của người đó đang vận hành tốt.
Đừng đeo mặt
nạ; bằng không bạn sẽ tạo ra hoạt động sai, các khối chắn trong cơ cấu của bạn.
Có nhiều khối chắn trong thân thể bạn. Người đã từng kìm nén giận dữ - hàm của
người đó trở nên bị chắn lại. Tất cả giận dữ dồn tới hàm và rồi dừng lại ở đó.
Tay người đó trở nên xấu xí; chúng không có chuyển động duyên dáng của vũ công,
không, bởi vì giận dữ đi vào trong các ngón tay và trở nên bị chắn lại. Nhớ lấy,
giận dữ có hai lối để xả ra: một lối là răng, và lối kia là ngón tay. Mọi con vật
khi chúng giận dữ sẽ cắn bạn bằng răng hay chúng sẽ bắt đầu cào cấu bạn bằng
chân. Cho nên móng và răng là hai điểm từ đó giận dữ được xả ra.
Tôi có hoài
nghi rằng bất kì khi nào giận dữ bị kìm nén quá nhiều, mọi người đều có vấn đề
về răng. Răng họ đi sai bởi vì quá nhiều năng lượng có đó và không bao giờ được
xả ra. Và bất kì ai kìm nén giận dữ sẽ ăn nhiều - người giận dữ bao giờ cũng ăn
nhiều bởi vì răng cần luyện tập nào đó để cho năng lượng được xả ra chút ít. Và
tay của người giận dữ sẽ trở nên bị sần sùi, xấu xí. Nếu năng lượng mà được xả
ra, chúng có thể trở thành bàn tay đẹp.
Nếu bạn kìm
nén bất kì cái gì, đều có phần tương ứng nào đó trong thân thể cho xúc động
này. Nếu bạn không muốn khóc, mắt bạn sẽ mất vẻ long lanh bởi vì nước mắt được
cần tới; chúng là hiện tượng rất sống động. Thỉnh thoảng bạn kêu khóc - thực sự
bạn đi vào trong nó, bạn trở thành nó, và nước mắt bắt đầu chảy từ mắt bạn - mắt
bạn được lau sạch, mắt bạn trở nên lại tươi tắn, trẻ trung và trinh nguyên.
Đó là lí do tại
sao đàn bàn có mắt đẹp hơn - bởi vì họ vẫn có thể khóc. Đàn ông đã đánh mất cái
đẹp của mắt họ bởi vì họ có khái niệm sai rằng đàn ông không nên khóc. Nếu đứa
con trai nhỏ khóc, ngay cả bố mẹ cũng nói, "Con làm gì thế? Con có phải là
kẻ yếu đuối không?" Vô nghĩa làm sao! Bởi vì Thượng đế đã cho bạn - đàn
ông và đàn bà - cùng tuyến nước mắt. Nếu đàn ông mà được ngụ ý không khóc, thì
đã không có tuyến nước mắt rồi. Số học đơn giản. Sao tuyến nước mắt lại tồn tại
trong đàn ông theo cùng tỉ lệ như chúng tồn tại trong đàn bà? Mắt cần khóc, và
điều thực sự hay là bạn có thể kêu khóc một cách toàn tâm.
Nhớ lấy, nếu
bạn không thể kêu khóc được một cách toàn tâm, bạn không thể cười được nữa, bởi
vì đó là cực khác. Những người có thể cười cũng có thể khóc; những người không
thể khóc thì không thể cười. Và đôi khi bạn có thể đã quan sát ở trẻ con; nếu
chúng cười to và lâu, chúng bắt đầu khóc - bởi vì cả hai điều này được nối với
nhau. Trong các làng tôi đã nghe những bà mẹ nói với con họ, "Đừng cười
quá nhiều; bằng không con sẽ bắt đầu khóc đấy." Thực sự đúng bởi vì hiện
tượng này là không khác biệt, cùng năng lượng đi vào các cực đối lập. Cho nên
điều thứ hai: Đừng dùng mặt nạ - cứ chân thực với bất kì giá nào.
Và điều thứ
ba về tính đích thực: Bao giờ cũng vẫn còn trong hiện tại bởi vì mọi cái giả đi
vào hoặc từ quá khứ hoặc từ tương lai. Cái đã qua rồi là qua rồi. Đừng bận tâm
về nó và đừng mang nó như gánh nặng; bằng không, nó sẽ không cho phép bạn đích
thực với hiện tại. Và tất cả những cái đã không tới thì đã không tới. Đừng bị bận
tâm không cần thiết về tương lai, bằng không điều đó sẽ đi vào trong hiện tại
và sẽ phá huỷ nó. Chân thực với hiện tại, và thế thì bạn sẽ đích thực. Ở đây
bây giờ là đích thực. Không quá khứ, không tương lai - khoảnh khắc này, tất cả.
Khoảnh khắc này là toàn thể vĩnh hằng.
Ba điều này,
và bạn đạt tới chân thực. Thế thì bất kì cái gì bạn nói cũng đều đúng. Bình thường
bạn nghĩ bạn phải cẩn thận để nói điều đúng; tôi không nói điều đó. Tôi nói tạo
ra tính đích thực, và bất kì cái gì bạn nói đều sẽ đúng.
Chân thực
không phải là cái gì đó logic. Với chân thực tôi không ngụ ý kết luận được đạt
tới bởi phương pháp logic, hợp lí. Với chân thực tôi ngụ ý tính đích thực của bản
thể, không áp đặt cái gì mà bạn không là, chỉ là cái bạn đang là với bất kì rủi
ro nào, chưa bao giờ trở thành đạo đức giả. Nếu bạn buồn, thì bạn buồn. Đó là
chân thực trong khoảnh khắc đó, đừng che giấu nó. Đừng đặt nụ cười giả tạo lên
khuôn mặt bạn bởi vì nụ cười giả tạo đó sẽ tạo ra chia chẻ trong bạn. Bạn sẽ trở
thành hai - một phần của bạn sẽ mỉm cười, và tất nhiên nó sẽ là phần nhỏ, và phần
lớn sẽ vẫn còn buồn. Bây giờ phân chia đã phát sinh, và nếu bạn cứ làm điều đó
lặp đi lặp lại...
Khi bạn giận,
bạn không bày tỏ giận dữ của mình - bạn sợ điều đó có thể phá huỷ hình ảnh của
bạn bởi vì mọi người vẫn nghĩ bạn từ bi thế, và mọi người nói bạn không bao giờ
giận dữ. Họ ca ngợi điều đó, và điều đó làm hài lòng bản ngã. Bây giờ, giận dữ
sẽ phá huỷ hình ảnh đẹp của bạn, cho nên thay vì phá huỷ hình ảnh này, bạn kìm
nén giận dữ. Nó sôi lên bên trong, nhưng trên bề mặt bạn vẫn còn từ bi, tốt bụng,
lễ phép, dịu dàng. Bây giờ phân chia được thực hành. Mọi người đều thực hành nó
qua toàn thể nhiều kiểp sống của mình; thế rồi phân chia trở thành tuyệt đối lắng
đọng. Ngay cả khi bạn đang ngồi một mình và không có ai cả, và không cần giả vờ,
bạn vẫn cứ giả vờ; nó đã trở thành bản tính thứ hai. Mọi người không chân thực
ngay cả trong nhà tắm của mình; ngay cả khi họ hoàn toàn một mình, họ cũng
không chân thực. Bây giờ vấn đề không phải là việc chân thực hay không chân thực;
nó đã trở thành thói quen của họ. Trong toàn thể các kiếp sống của mình họ đã
thực hành, và khi bạn thực hành ngày một nhiều, khoảnh cách giữa hai phần của bạn
trở nên ngày càng lớn hơn.
Khi nó trở
thành không thể bắc cầu qua nổi, chúng ta gọi nó là tinh thần phân liệt. Khi bạn
không thể tiếp xúc được với phần khác riêng của mình, bạn gần như trở thành hai
người thay vì một người; thế thì nó là bệnh tinh thần trầm trọng. Nhưng mọi người
đều bị phân chia, cho nên khác biệt giữa người bị tinh thần phân liệt và người
bình thường chỉ là ở mức độ. Nó không phải rất cơ bản, không phải về chất mà chỉ
về lượng.
Với chân thực
tôi ngụ ý không giả vờ. Là bất kì cái gì bạn đang là - khoảnh khắc này bạn buồn,
vậy khoảnh khắc đó bạn buồn. Và khoảnh khắc tiếp nếu bạn trở nên hạnh phúc, bây
giờ không cần tiếp tục vẫn còn buồn - bởi vì điều đó nữa, đã được dạy: bao giờ
cũng nhất quán, vẫn còn nhất quán. Điều đó xảy ra, bạn có thể quan sát nó - bạn
buồn, và thế rồi bỗng nhiên cái buồn mất đi, nhưng bạn không thể cười được ngay
lập tức bởi vì mọi người sẽ nghĩ gì? Bạn có điên không? Vừa mới trước đó bạn đã
buồn; bây giờ bạn lập tức bắt đầu cười sao? Chỉ người điên hay trẻ con mới làm
điều này; điều đó không được trông đợi ở bạn. Bạn sẽ phải đợi tình huống nào đó
mà dần dần bạn có thể thảnh thơi và bắt đầu mỉm cười và cười lại.
Cho nên không
chỉ là khi bạn buồn bạn giả vờ mỉm cười, khi bạn muốn mỉm cười nữa, bạn cũng giả
vờ buồn bởi vì toàn thể ý tưởng ngu xuẩn về giữ nhất quán. Từng khoảnh khắc có
cách thức riêng của nó và không khoảnh khắc nào cần nhất quán với bất kì khoảnh
khắc nào khác. Cuộc sống là một luồng, nó là dòng sông: Nó cứ thay đổi trạng
thái của nó. Cho nên người ta không cần lo nghĩ về nhất quán. Bất kì ai trở nên
lo nghĩ về nhất quán cũng sẽ trở thành không chân thực bởi vì chỉ dối trá mới
có thể nhất quán. Chân thực bao giờ cũng thay đổi. Chân thực chứa các mâu thuẫn
của nó - và đó là cái giầu có của chân thực, đó là cái bao la của nó, đó là cái
đẹp của nó.
Cho nên nếu bạn
cảm thấy buồn, thế thì buồn - không kết án, không đánh giá nó tốt hay xấu.
Không có vấn đề về tốt hay xấu, nó đơn giản là vậy. Và khi nó đi, cứ để cho nó
đi. Khi đó bạn lại bắt đầu mỉm cười, đừng cảm thấy mặc cảm bởi vì bạn vừa mới
buồn xong, cho nên làm sao bạn có thể mỉm cười được? Cứ để ai đó trước hết kể
chuyện cười, cứ để ai đó trước hết phá vỡ tảng băng, và thế rồi bạn sẽ cười. Đợi
đúng khoảnh khắc. Điều đó chống lại đạo đức giả. Khi bạn hạnh phúc, thì hạnh
phúc; không cần giả vờ cái gì cả.
Và nhớ: Từng
khoảnh khắc đều có thực tại nguyên tử. Nó là gián đoạn với khoảnh khắc quá khứ
và nó không nối với khoảnh khắc tương lai. Từng khoảnh khắc đều mang tính
nguyên tử. Chúng không phải nối nhau trong một dãy, chúng không tuyến tính. Từng
khoảnh khắc có cách hiện hữu riêng của nó, và bạn phải ở đó, trong khoảnh khắc
đó, không gì khác. Đây là điều thực sự được ngụ ý bởi chân thực.
Chân thực
nghĩa là đích thực, chân thực nghĩa là chân thành. Chân thực không phải là điều
logic. Nó là trạng thái tâm hồn của việc chân thực - không phải là chân thực
theo người lí tưởng nào đó, bởi vì nếu có người lí tưởng nào đó bạn sẽ trở
thành giả. Nếu bạn nghĩ rằng phải giống vị Phật mới là chân thực, thế thì bạn sẽ
không bao giờ chân thực bởi vì bạn không phải là vị Phật, và bạn sẽ áp đặt Phật
lên bạn. Bạn có thể ngồi giống như Phật, bạn có thể gần như trở thành bức tượng
đá cẩm thạch, nhưng sâu bên dưới bạn sẽ vẫn như cũ. Phật sẽ chỉ là tư thế. Và nếu
bạn có người lí tưởng, bạn không thể chân thực được vào khoảnh khắc đó bởi vì
người lí tưởng này bao giờ cũng có đó và bạn phải noi gương người lí tưởng.
Người chân thực
không có người lí tưởng nào. Người đó sống khoảnh khắc sang khoảnh khắc; người
đó bao giờ cũng sống như người đó cảm thấy trong khoảnh khắc đó. Người đó hoàn
toàn kính trọng tình cảm của mình, xúc động của mình, tâm trạng của mình. Và
đây là điều tôi muốn mọi người là: đích thực, chân thực, chân thành, kính trọng
linh hồn riêng của mình.
Lắng nghe bản
thân mình
Bao giờ cũng
lắng nghe cảm giác riêng của mình, không cần nhìn quanh. Và với việc nhìn vào mọi
người, bạn không thể thấy được đích xác điều gì đang xảy ra cho họ bởi vì khuôn
mặt họ không phải là thực tại của họ, cũng như khuôn mặt bạn không phải là thực
tại của bạn. Dáng vẻ bên ngoài của họ không phải là cái bên trong của họ, cũng
như dáng vẻ bên ngoài của bạn không phải là cái bên trong của bạn.
Đó là toàn thể
đạo đức giả của xã hội - không bày tỏ cái bên trong của bạn, trung tâm của bạn,
khuôn mặt thực của bạn. Giấu nó đi. Bày tỏ nó cho ai đó rất thân thiết và người
sẽ hiểu. Nhưng ai là người thân thiết? Ngay cả những người yêu cũng không bầy tỏ
khuôn mặt của họ cho nhau. Bởi vì chẳng ai biết cả; giây phút này ai đó là người
yêu, giây phút tiếp có thể không yêu nữa. Cho nên từng người trở thành giống
như hòn đảo khép kín.
Đừng nhìn vào
người khác, nhìn vào bản thân mình thôi. Và để cái ở bên trong của bạn đi ra
ngoài, với bất kì rủi ro nào. Không có rủi ro nào lớn hơn kìm nén. Nếu bạn kìm
nén, bạn sẽ đánh mất tất cả hương vị cho cuộc sống, tất cả nhiệt tình. Bạn sẽ
đánh mất tất cả cuộc sống nếu bạn cứ kìm nén. Nó là chất độc; nó đầu độc bản thể.
Lắng nghe
trái tim đi, và bất kì cái gì có đó, đem nó ra. Chẳng mấy chốc bạn sẽ trở nên
hiệu quả trong việc đem nó ra, và bạn sẽ tận hưởng nó. Và một khi bạn biết cách
là chân thực rồi, nó sẽ đẹp tới mức bạn sẽ không bao giờ lắng đọng vì cái giả nữa.
Chúng ta cứ quyết định là cái giả bởi vì chúng ta chưa bao giờ nếm trải cái thực.
Từ chính lúc ban đầu của thời thơ ấu cái thực đã bị kìm nén. Trước khi đứa trẻ
trở nên nhận biết về cái gì là thực, nó đã được dạy kìm nén điều đó. Theo cách
vô ý thức, theo cách máy móc, nó cứ kìm nén mà không biết điều nó đang làm.
Chân thực với
bản thân mình đi - không có trách nhiệm khác. Người ta phải có trách nhiệm với
bản thể của mình. Bạn phải trả lời được cho bản thể riêng của mình, và Thượng đế
sẽ không hỏi bạn tại sao bạn không là ai đó khác đâu.
Có câu chuyện
rằng khi nhà huyền môn Josiah của Hasid giáo sắp chết ai đó hỏi ông ấy tại sao
ông ấy không cầu nguyện Thượng đế, và ông ấy lại chắc chắn rằng Moses sẽ là
nhân chứng cho ông ấy. Ông ấy đáp, "Để ta nói cho ông một điều. Thượng đế
sẽ không hỏi ta tại sao ta không là Moses đâu. Ngài sẽ hỏi ta tại sao ta không
là Josiah."
Đây là toàn
thể vấn đề, làm sao là chính mình. Và nếu bạn có thể giải quyết được điều này,
thế thì mọi vấn đề khác trở thành không là vấn đề gì cả. Thế thì cuộc sống là
điều huyền bị tuyệt vời để được sống - không phải là vấn đề được giải mà chỉ được
sống và tận hưởng.
Tin cậy bản
thân mình
Chân thực là
có thể chỉ nếu trước hết bạn tin cậy bản thân mình. Điều nền tảng nhất phải xảy
ra bên trong bạn trước hết. Nếu bạn tin cậy bản thân mình, bạn có thể tin cậy
vào tôi, bạn có thể tin cậy mọi người, bạn có thể tin cậy sự tồn tại. Nhưng nếu
bạn không tin cậy được vào bản thân mình, thế thì không tin cậy nào khác là có
thể.
Và xã hội phá
huỷ tin cậy tại chính gốc rễ. Nó không cho phép bạn tin cậy vào bản thân mình.
Nó dạy tất cả các loại tin cậy khác - tin cậy vào bố mẹ, tin cậy vào nhà thờ, tin
cậy và quốc gia, tin cậy vào Thượng đế, và vô hạn - nhưng tin cậy cơ bản bị phá
huỷ hoàn toàn. Và thế thì tất cả các tin cậy khác đều là rởm, nhất định là rởm.
Thế thì tất cả tin cậy khác đều chỉ là hoa nhựa. Bạn không có rễ thực cho hoa
thực phát triển.
Xã hội làm điều
đó một cách có chủ ý, theo mục đích, bởi vì người tin cậy vào bản thân mình là
nguy hiểm cho xã hội - xã hội phụ thuộc vào sự nô lệ, xã hội đã đầu tư quá nhiều
vào nô dịch. Người tin cậy vào bản thân mình là người độc lập. Bạn không thể dự
đoán được về người đó, người đó sẽ đi theo cách riêng của người đó. Tự do sẽ là
cuộc sống của người đó. Người đó sẽ tin cậy khi người đó cảm thấy thế, khi người
đó yêu, và thế thì tin cậy của người đó sẽ mãnh liệt vô cùng và có chân thực
trong nó. Thế thì tin cậy của người đó sẽ sống động và đích thực. Và người đó sẽ
sẵn sàng để mạo hiểm tất cả cho tin cậy của mình - nhưng chỉ khi người đó cảm
thấy điều đó, chỉ khi điều đó là đúng, chỉ khi nó khuấy động trái tim người đó,
chỉ khi nó khuấy động thông minh của người đó và tình yêu của người đó. Bằng
không thì không được. Bạn không thể buộc người đó vào bất kì loại niềm tin nào.
Xã hội này phụ
thuộc vào đức tin. Toàn thể cấu trúc của nó là cấu trúc của thôi miên tự động.
Toàn thể cấu trúc của nó dựa trên việc tạo ra rô bốt và máy, không phải người.
Nó cần con người phụ thuộc - nhiều tới mức họ thường xuyên cần có người kiểu bạo
chúa, nhiều tới mức họ đang đi tìm kiếm bạo chúa riêng của mình, Aldolf Hitler
riêng của mình, Mussolini riêng của mình, Joseph Stalin và Mao Trạch Đông riêng
của mình. Trái đất này, trái đất tươi đẹp này, chúng ta đã biến nó thành một
nhà tù lớn. Vài người có quyền đã thu toàn thể nhân loại thành đám đông hỗn tạp.
Con người được phép tồn tại chỉ nếu con người thoả hiệp với tất cả các loại vô
nghĩa.
Bây giờ, bảo
đứa trẻ tin vào Thượng đế là vô nghĩa, hoàn toàn vô nghĩa - không phải là Thượng
đế không tồn tại, nhưng bởi vì đứa trẻ chưa cảm thấy khát khao, ham muốn, niềm
khao khát. Nó còn chưa sẵn sàng đi vào tìm kiếm chân lí, chân lí tối thượng của
cuộc sống. Nó còn chưa đủ chín chắn để truy tìm vào thực tại của sự tồn tại.
Chuyện tình đó phải xảy ra một ngày nào đó, nhưng nó có thể xảy ra chỉ nếu
không đức tin nào bị áp đặt lên nó. Nếu nó bị cải đạo trước khi cơn khát đã nảy
sinh để thám hiểm và để biết, thế thì toàn thể cuộc sống nó sẽ sống theo cách rởm;
nó sẽ sống theo cách giả dối.
Vâng, nó sẽ
nói về Thượng đế bởi vì nó đã được bảo rằng có Thượng đế. Nó đã được nói cho một
cách có thẩm quyền, và nó đã được nói cho bởi những người rất quyền thế trong
thời thơ ấu của nó - bố mẹ nó, các tu sĩ, các thầy giáo của nó. Nó đã được những
người này nói cho, và nó phải chấp nhận điều đó; đó là vấn đề sống còn của nó.
Nó không thể nói không với bố mẹ nó bởi vì không có họ nó sẽ không có khả năng
sống chút nào. Nói không quá mạo hiểm; nó phải nói có. Nhưng có của nó không thể
chân thực được.
Làm sao nó có
thể chân thực được? Nó đang nói có chỉ như một phương cách chính trị, để sống
còn. Bạn đã không biến nó thành người tôn giáo, bạn đã làm nó thành nhà ngoại
giao, bạn đã tạo ra chính khách. Bạn đã phá hoại tiềm năng của nó để trưởng
thành trong bản thể đích thực. Bạn đã đầu độc nó. Bạn đã phá huỷ chính khả năng
thông minh của nó bởi vì thông minh nảy sinh chỉ khi khao khát nảy sinh để biết.
Bây giờ khao khát này sẽ không bao giờ nảy sinh cả bởi vì trước khi câu hỏi này
chiếm quyền sở hữu tâm hồn nó, câu trả lời đã được cung cấp. Trước khi nó đói,
thức ăn đã bị ép đưa vào bản thể nó. Bây giờ, không đói, thức ăn ép buộc này
không thể được tiêu hoá; không có cơn đói để tiêu hoá nó. Đó là lí do tại sao mọi
người sống như các ống dẫn qua đó cuộc sống trôi qua như thức ăn chưa tiêu hoá.
Người ta phải
rất kiên nhẫn với trẻ con, rất tỉnh táo, rất ý thức không nói gì mà có thể làm
cản trở thông minh riêng của chúng tới, không cải đạo chúng thành người Ki tô
giáo, người Hindu giáo, người Mô ha mét giáo. Người ta cần kiên nhẫn vô hạn. Một
ngày nào đó phép màu xảy ra, khi bản thân đứa trẻ bắt đầu truy tìm. Thế nữa
cũng đừng cung cấp cho nó câu trả lời làm sẵn. Câu trả lời làm sẵn chẳng giúp
được cho ai cả; câu trả lời làm sẵn là đờ đẫn và ngu xuẩn. Giúp nó trở nên
thông minh hơn đi. Thay vì cho nó câu trả lời, cho nó tình huống và thách thức
để cho thông minh của nó được mài sắc và nó hỏi sâu sắc hơn - tới mức câu hỏi
thấm vào chính cốt lõi của nó, tới mức câu hỏi trở thành câu hỏi sống và chết.
Nhưng điều đó
là không được phép. Bố mẹ rất sợ, xã hội rất sợ. Nếu trẻ con được phép vẫn còn
tự do, ai biết được? Chúng có thể không bao giờ vào cùng nhóm mà bố mẹ chúng
thuộc vào, chúng có thể không bao giờ đi tới nhà thờ - Cơ đốc giáo, Tin lành,
thế này thế nọ. Ai biết cái gì sẽ xảy ra khi chúng trở nên thông minh theo cách
riêng của chúng? Chúng sẽ không trong kiểm soát của bạn. Và xã hội này cứ đi
ngày một sâu vào chính trị để kiểm soát mọi người, để sở hữu linh hồn của mọi
người.
Đó là lí do tại
sao điều đầu tiên họ phải làm là phá huỷ tin cậy - tin cậy của đứa trẻ vào
chính nó, tự tin tưởng của đứa trẻ vào bản thân nó. Họ phải làm cho nó run rẩy
và sợ hãi. Một khi nó run rẩy, nó bị kiểm soát. Nếu nó tự tin, nó không bị kiểm
soát. Nếu nó tự tin nó sẽ tự khẳng định mình, nó sẽ cố gắng làm cái riêng của
nó. Nó sẽ không bao giờ muốn làm cái gì của bất kì ai khác. Nó sẽ đi cuộc hành
trình riêng của nó, nó sẽ không hoàn thành ham muốn của bất kì ai khác vì cuộc
hành trình nào đó. Nó sẽ không bao giờ là kẻ bắt chước, nó sẽ không bao giờ là
người đờ đẫn và chết. Nó sẽ sống động, rung động cùng cuộc sống tới mức không
ai có thể kiểm soát được nó.
Phá huỷ tin cậy
của nó, và bạn đã thiến nó rồi. Bạn đã lấy đi sức mạnh của nó; bây giờ nó bao
giờ cũng sẽ bất lực và bao giờ cũng cần ai đó chi phối, chỉ dẫn, và chỉ huy nó.
Bây giờ nó sẽ là người lính tốt, công dân tốt, người quốc gia tốt, người Ki tô
giáo tốt, người Mô ha mét giáo tốt, người Hindu tốt.
Vâng, người
đó sẽ là tất cả những điều này. Nhưng người đó sẽ không là cá nhân thực. Người
đó sẽ không có gốc rễ nào, người đó sẽ bị bật rễ cả đời mình. Người đó sẽ sống
mà không có rễ - và sống không rễ là sống trong khổ sở, là sống trong địa ngục.
Cũng như cây cần rễ trong đất, con người cũng là cây và cần rễ trong sự tồn tại
nếu không người đó sẽ sống cuộc sống rất không thông minh.
Mới hôm nọ,
tôi đọc một câu chuyện:
Ba nhà giải
phẫu, các bạn cũ, gặp nhau nhân kì nghỉ. Trên bờ biển, ngồi dưới ánh mặt trời,
họ bắt đầu ba hoa. Người thứ nhất nói, "Tôi bắt gặp một người đã mất cả
hai chân trong chiến tranh. Tôi cho anh ta cặp chân giả, và nó đã là phép màu.
Bây giờ anh ta đã trở thành một trong những vận động viên chạy lớn nhất thế giới!
Có mọi khả năng là trong kì thế vận hội Olympic sắp tới anh ta sẽ thắng."
Người khác
nói, "Thế chưa là gì cả. Tôi bắt gặp một người đàn bà ngã từ tầng ba mươi.
Khuôn mặt cô ấy dập nát hết. Tôi đã làm một việc lớn về giải phẫu cấy ghép nhựa.
Mới hôm nọ tôi biết tin qua báo chí là cô ấy đã trở thành hoa hậu sắc đẹp thế
giới.:
Người thứ ba
là một người khiêm tốn. Những người khác nhìn anh ta và hỏi, "Mới đây anh
đã làm được gì? Có gì mới không?"
Người này
nói, "Cũng chẳng có gì nhiều - mà hơn nữa, tôi không được phép nói gì về
nó cả."
Đồng nghiệp của
anh ta trở nên tò mò hơn. Họ nói, "Nhưng chúng tôi là bạn bè, chúng tôi có
thể giữ bí mật cho anh. Anh không phải lo; nó sẽ không dò rỉ ra đâu."
Thế là anh ta
nói, "Thôi được, nếu các anh đã nói vậy, nếu các anh hứa: Một người được
đưa tới tôi, anh ta mất đầu trong tai nạn xe hơi. Tôi lúng túng chẳng biết phải
làm gì. Tôi chạy ra vườn để nghĩ xem phải làm gì, và bỗng nhiên tôi bắt gặp cái
bắp cải. Chẳng tìm thấy cái gì khác, tôi cấy cái bắp cải đó vào chỗ cái đầu. Và
các cậu có biết gì không? Người đó đã trở thành tổng thống Mĩ đấy."
Bạn có thể
phá huỷ đứa trẻ; dầu vậy, nó có thể trở thành tổng thống Mĩ. Có mọi khả năng cố
hữu để trở nên thành công mà không có thông minh. Thực tế, không có nhiều khó
khăn để trở nên thành công với thông minh bởi vì người thông minh mang tính
sáng tạo. Người đó bao giờ cũng đi trước thời đại mình; phải mất thời gian để
hiểu người đó.
Người không
thông minh thì dễ được hiểu. Người đó khớp với động thái của xã hội; xã hội có
các giá trị và tiêu chuẩn để phán xét người đó. Nhưng phải mất nhiều năm để xã
hội đánh giá được một thiên tài.
Tôi không nói
rằng người không có thông minh thì không thể trở nên thành công được, không thể
trở nên nổi tiếng được - nhưng người đó sẽ vẫn còn là rởm. Và đó là nỗi khổ: Bạn
có thể trở nên nổi tiếng, nhưng nếu bạn là rởm, bạn sống trong khổ sở. Bạn
không biết phúc lành nào cuộc sống đang trút lên bạn - bạn sẽ không bao giờ biết
cả. Bạn không có đủ thông minh để biết. Bạn sẽ không bao giờ thấy cái đẹp của sự
tồn tại bởi vì bạn không có nhạy cảm để biết nó. Bạn sẽ không bao giờ thấy phép
màu vô cùng đang bao quanh bạn, cái bắt chéo qua con đường của bạn theo cả triệu
cách mọi ngày. Bạn sẽ không bao giờ thấy được nó bởi vì để thấy nó, bạn cần khả
năng mênh mông để hiểu, để cảm, để hiện hữu.
Xã hội này là
xã hội hướng quyền lực. Xã hội này vẫn còn hoàn toàn nguyên thuỷ, hoàn toàn man
rợ. Vài người - chính khách, tu sĩ, giáo sư - đang chi phối cả triệu người. Và
xã hội này đang vận hành theo cách không đứa trẻ nào được phép có thông minh.
Phải cực kì ngẫu nhiên mà thỉnh thoảng vị Phật mới tới trái đất - cực kì ngẫu
nhiên. Bằng cách nào đó, thỉnh thoảng một người thoát ra khỏi nanh vuốt của xã
hội. Thỉnh thoảng một người vẫn còn không bị đầu độc bởi xã hội. Điều đó phải
là vì một số lỗi nào đó, sai lầm nào đó của xã hội. Bằng không xã hội thành
công trong việc phá huỷ rễ của bạn, trong việc phá huỷ tin cậy của bạn vào bản
thân mình. Và một khi điều đó được làm, bạn sẽ không bao giờ có khả năng tin cậy
vào bất kì ai. Một khi bạn không có khả năng yêu bản thân mình, bạn sẽ không
bao giờ có khả năng yêu bất kì ai. Đó là chân thực tuyệt đối, không có ngoại lệ
cho nó. Bạn có thể yêu người khác chỉ nếu bạn có khả năng yêu bản thân mình.
Nhưng xã hội kết án việc tự yêu. Nó nói điều đó là vị kỉ, nó nói điều đó là tự
ái.
Vâng tự yêu
mình có thể trở thành tự ái, nhưng không nhất thiết là vậy. Nó có thể trở thành
tự ái nếu nó chưa bao giờ đi vượt ra ngoài bản thân nó, nó có thể trở thành một
loại vị kỉ nếu nó trở nên bị giới hạn vào chính nó. Bằng không, tự yêu mình là
bắt đầu của tất cả tình yêu khác.
Người yêu bản
thân mình chẳng chóng thì chầy bắt đầu tuôn tràn với tình yêu. Người tin cậy
vào bản thân mình không thể bất tín với bất kì ai được, ngay cả với những người
định lừa người đó, ngay cả với những người đã lừa người đó. Vâng, người đó thậm
chí không thể bất tín được với họ bởi vì bây giờ người đó biết tin cậy còn có
giá trị hơn nhiều so với bất kì cái gì khác.
Bạn có thể lừa
một người - nhưng bạn có thể lừa người đó về cái gì? Bạn có thể lấy tiền hay
cái gì đó khác từ người đó. Nhưng người biết tới cái đẹp của tin cậy sẽ không bị
sao lãng bởi những điều nhỏ bé này. Người đó sẽ vẫn yêu bạn, người đó sẽ vẫn
tin cậy bạn. Và thế rồi phép màu xảy ra: Nếu một người thực sự tin cậy bạn, không
thể nào lừa được người đó, gần như không thể được.
Điều đó xảy
ra mọi ngày trong cuộc sống của bạn nữa. Bất kì khi nào bạn tin cậy vào ai đó,
điều trở thành không thể được cho người đó là lừa bạn, là dối bạn. Ngồi trên
sân ga tầu hoả, bạn không biết người ngồi bên cạnh mình là ai - người đó là người
lạ, người hoàn toàn lạ - và bạn nói với người đó, "Nhờ anh trông giúp đồ đạc
hộ tôi. Tôi phải ra mua vé." Và bạn đi. Bạn tin cậy vào người lạ tuyệt đối.
Nhưng điều gần như không bao giờ xảy ra là người lạ lừa bạn. Người đó có thể lừa
bạn nếu như bạn đã không tin cậy vào người đó.
Tin cậy có
phép thần trong nó. Làm sao người đó có thể lừa được bạn bởi vì bạn đã tin cậy
vào người đó? Làm sao người đó có thể rơi xuống thấp thế được? Người đó sẽ
không bao giờ có khả năng tha thứ cho bản thân mình nếu người đó lừa bạn.
Có phẩm chất
cố hữu trong tâm thức con người để tin cậy và được tin cậy. Mọi người đều thích
được tin cậy. Đó là sự kính trọng từ người khác - và khi bạn tin cậy vào người
lạ điều đó còn nhiều hơn thế. Không có lí do để tin cậy người đó, và dầu vậy bạn
vẫn tin cậy vào người đó. Bạn nâng người này lên bệ cao thế, bạn đánh giá người
này cao thế, người đó gần như không thể nào sa ngã được từ độ cao đó. Và nếu
người đó sa ngã, người đó sẽ không bao giờ có khả năng tha thứ cho bản thân
mình, người đó sẽ phải mang tải trọng của mặc cảm cả đời mình.
Người tin cậy
vào bản thân mình đi tới biết cái đẹp của nó - đi tới biết rằng bạn càng tin cậy
vào bản thân mình, bạn càng nở hoa nhiều; bạn càng ở trong cùng trạng thái
buông bỏ và thảnh thơi, bạn càng được lắng đọng và chân thành, bạn càng bình thản,
điềm tĩnh và im lặng. Và điều đó đẹp đến mức bạn bắt đầu tin cậy ngày một nhiều
người hơn bởi vì bạn càng tin cậy hơn, bình thản của bạn càng sâu sắc hơn; điềm
tĩnh của bạn đi ngày càng sâu hơn vào chính cốt lõi của bản thể bạn. Và bạn
càng tin cậy, bạn càng sải cánh bay cao hơn. Người có thể tin cậy chẳng chóng
thì chầy sẽ biết tới logic của tin cậy. Và thế thì một ngày nào đó người đó nhất
định thử tin cậy vào cái không biết.
Bắt đầu tin cậy
vào bản thân mình - đó là bài học nền tảng, bài học đầu tiên. Bắt đầu yêu bản
thân mình. Nếu bạn không yêu bản thân mình, người nào khác sẽ yêu bạn? Nhưng nhớ,
nếu bạn chỉ yêu bản thân mình, tình yêu của bạn sẽ rất nghèo nàn.
Nhà huyền môn
Do Thái vĩ đại, Hillel, đã nói, "Nếu ông không vì bản thân mình, ai sẽ vì
ông?" Và cũng vậy, "Nếu ông chỉ vì bản thân mình, thế thì cuộc sống của
ông có thể có nghĩa gì?" - một phát biểu cực kì có ý nghĩa. Nhớ điều đó:
Yêu bản thân mình bởi vì nếu bạn không yêu bản thân mình, không ai khác sẽ có
thể yêu bạn được.
Bạn không thể
yêu một người ghét bản thân mình. Và trên trái đất không may mắn này, gần như mọi
người đều ghét bản thân mình, mọi người đều kết án bản thân mình. Làm sao bạn
có thể yêu được người cứ kết án bản thân mình? Người đó sẽ không tin vào bạn.
Người đó không thể yêu được bản thân mình - làm sao bạn có thể dám yêu? Người
đó sẽ nghi ngờ trò chơi nào đó, thủ đoạn nào đó, cuộc chơi nào đó. Người đó sẽ
ngờ rằng bạn đang cố lừa người đó nhân danh tình yêu. Người đó sẽ rất thận trọng,
tỉnh táo, và nghi ngờ của người đó sẽ đầu độc bản thể bạn. Nếu bạn yêu một người
ghét bản thân mình, bạn đang cố gắng phá huỷ quan niệm của người đó về bản thân
mình. Và không ai dễ dàng vứt bỏ quan niệm của mình về bản thân mình; đó là căn
cước của người đó. Người đó sẽ tranh đấu với bạn, người đó sẽ chứng minh cho bạn
rằng người đó là đúng và bạn sai.
Đó là điều
đang xảy ra trong mọi quan hệ yêu đương - để tôi gọi nó là mọi mối quan hệ yêu
đương vẫn được gọi vậy. Nó đang xảy ra giữa mọi chồng và vợ, mọi người yêu và
người được yêu, mọi đàn ông và mọi đàn bà. Làm sao bạn có thể phá huỷ được quan
niệm của người khác về bản thân người đó? Đó là căn cước của người đó, đó là bản
ngã của người đó, đó là cách người đó biết tới bản thân mình. Nếu bạn lấy nó
đi, người đó sẽ không biết mình là ai. Điều đó là quá mạo hiểm; người đó không
thể vứt bỏ được quan niệm của mình dễ dàng thế. Người đó sẽ chứng minh cho bạn
rằng người đó không xứng đáng yêu; người đó chỉ xứng đáng ghét. Và cùng điều đó
là trường hợp với bạn. Bạn cũng ghét bản thân mình; bạn không thể cho phép bất
kì ai khác yêu bạn được. Bất kì khi nào ai đó tới với năng lượng yêu quanh bạn,
bạn co lại, bạn muốn trốn chạy, bạn sợ. Bạn biết hoàn toàn rõ rằng bạn không xứng
đáng với tình yêu, bạn biết rằng chỉ trên bề mặt bạn trông tốt thế, đẹp thế;
sâu bên dưới bạn xấu. Và nếu bạn cho phép người này yêu bạn, chẳng chóng thì chầy
- và nó sẽ chóng chứ không chầy đâu - người đó sẽ đi tới biết bạn là ai trong
thực tại.
Bạn sẽ có thể
giả vờ được bao lâu với người mà bạn phải sống trong tình yêu? Bạn có thể giả vờ
ở bãi chợ, bạn có thể giả vờ ở câu lạc bộ Lions và câu lạc bộ Rotary - mỉm cười,
tất cả đều mỉm cười. Bạn có thể diễn kịch hay và vào vai hay. Nhưng nếu bạn sống
với người đàn bà hay đàn ông trong hai mươi bốn giờ một ngày, thế thì sẽ mệt mỏi
lắm nếu cứ mỉm cười và mỉm cười và mỉm cười mãi. Thế thì mỉm cười làm bạn mệt mỏi
bởi vì nó là rởm. Đó chỉ là bài luyện tập của môi, và môi trở nên mệt. Làm sao
bạn có thể cứ dịu ngọt mãi được? Cay đắng của bạn sẽ trồi lên bề mặt. Do đó,
lúc tuần trăng mật qua đi, mọi thứ cũng qua luôn. Cả hai đã biết thực tại của
nhau, cả hai đã biết cái rởm của nhau, cả hai đã biết cái giả dối của nhau.
Người ta sợ
trở nên thân thiết. Thân thiết nghĩa là bạn sẽ phải gạt sang bên việc vào vai
diễn. Và bạn biết mình là ai chứ: không xứng đáng, toàn bẩn thỉu; đó là điều bạn
đã từng được bảo từ chính lúc ban đầu. Bố mẹ của bạn, thầy giáo của bạn, tu sĩ
của bạn, chính khách của bạn - tất cả đều đã từng nói với bạn rằng bạn bẩn thỉu,
không xứng đáng. Chẳng ai đã từng chấp nhận bạn. Chẳng ai đã cho bạn cảm giác rằng
bạn được yêu và được kính trọng, rằng bạn được cần tới - rằng sự tồn tại này sẽ
thiếu bạn, rằng không có bạn sự tồn tại này sẽ không thể như cũ, rằng không có
bạn sẽ có lỗ hổng. Không có bạn vũ trụ này sẽ mất đi tính thơ ca nào đó, cái đẹp
nào đó: bài ca sẽ bị thiếu, một nốt sẽ bị thiếu, sẽ có lỗ hổng - không ai đã bảo
bạn điều đó.
Và đó là điều
công trình của tôi ở đây là gì: phá huỷ cái bất tín đã từng được tạo ra trong bạn
về bản thân bạn, phá huỷ đi tất cả những kết án đã từng bị áp đặt lên bạn, lấy
nó đi khỏi bạn và cho bạn cảm giác rằng bạn được yêu và được kính trọng, được sự
tồn tại yêu mến. Thượng đế đã tạo ra bạn bởi vì ngài yêu bạn. Ngài yêu bạn nhiều
tới mức ngài không thể kìm được cám dỗ tạo ra bạn.
Khi hoạ sĩ vẽ,
người đó vẽ bởi vì người đó yêu. Vincent van Gogh liên tục vẽ mặt trời cả đời
mình, ông ấy yêu mặt trời nhiều thế. Thực tế, chính mặt trời đã làm cho ông ấy
phát điên. Trong một năm liên tục ông ấy đã đứng và vẽ dưới mặt trời nóng. Cả đời
ông ấy xoay quanh mặt trời. Và ngày ông ấy được mãn nguyện, vẽ xong bức tranh
mà ông ấy bao giờ cũng muốn vẽ - và để vẽ bức tranh này ông ấy đã vẽ nhiều bức
tranh khác, nhưng ông ấy đã không được mãn nguyện với chúng - ngày ông ấy được
mãn nguyện, ngày ông ấy có thể nói, "Vâng, đây là điều tôi muốn vẽ,"
ông ấy tự tử bởi vì, ông ấy nói, "Công việc của tôi được thực hiện rồi.
Tôi đã làm xong điều tôi tới để làm. Định mệnh của tôi được hoàn thành, bây giờ
không ích gì mà sống nữa."
Toàn thể cuộc
đời ông ấy là sự thành tâm cho bức tranh nào đó sao? Ông ấy phải đã từng điên
lên trong tình yêu với mặt trời. Ông ấy nhìn vào mặt trời lâu tới mức nó phá huỷ
mắt ông ấy, khả năng nhìn của ông ấy, nó làm cho ông ấy phát điên.
Khi nhà thơ
làm bài thơ, chính bởi vì người đó yêu nó. Thượng đế đã vẽ bạn, ca bạn, nhảy
múa bạn. Thượng đế yêu bạn! Nếu bạn không thấy nghĩa nào trong từ Thượng đế, đừng
lo nghĩ. Gọi nó là sự tồn tại, gọi nó là cái toàn thể. Sự tồn tại yêu bạn, bằng
không bạn đã không ở đây rồi.
Thảnh thơi
trong bản thể mình, bạn được cái toàn thể yêu mến. Đó là lí do tại sao cái toàn
thể cứ thở trong bạn, đập rộn ràng trong bạn. Một khi bạn bắt đầu cảm thấy kính
trọng và tình yêu và tin cậy vô cùng này của cái toàn thể trong bạn, bạn sẽ bắt
đầu bắt rễ vào trong bản thể mình. Bạn sẽ tin cậy vào bản thân mình. Và chỉ thế
thì bạn mới có thể tin cậy vào tôi được, chỉ thế bạn mới có thể tin cậy vào bạn
bè của bạn được, con bạn, chồng bạn, vợ bạn. Chỉ thế thì bạn mới có thể tin cậy
được vào cây cối và con vật và các vì sao và mặt trăng. Thế thì người ta đơn giản
sống như tin cậy. Vấn đề không còn là tin cậy vào cái này hay cái khác; người
ta đơn giản tin cậy. Và tin cậy đơn giản là mang tính tôn giáo.
Đó là điều
tính chất sannyas tất cả là gì. Sannyas là hoàn tác lại tất cả những điều xã hội
đã từng làm. Không phải ngẫu nhiên mà các tu sĩ đều chống lại tôi, các chính
khách chống lại tôi, bố mẹ chống lại tôi, toàn thể các thể chế chống lại tôi;
điều đó không ngẫu nhiên đâu. Tôi có thể hiểu được logic tuyệt đối rõ ràng của
nó. Tôi đang cố gắng hoàn tác lại điều họ đã làm. Tôi đang phá hoại toàn thể
hình mẫu của xã hội nô lệ này.
Nỗ lực của
tôi là để tạo ra người nổi dậy, và bắt đầu của người nổi dậy là tin cậy vào bản
thân mình. Nếu tôi có thể giúp bạn tin cậy được vào bản thân mình, tôi đã giúp
được cho bạn rồi. Chẳng cái gì khác được cần nữa; mọi thứ khác đi theo cách
riêng của nó.
Xem tiếp Chương 2
– Quay về Mục lục